Zachowania niepoprawne. Tworzenie ekonomii behawioralnej

Zachowania niepoprawne. Tworzenie ekonomii behawioralnej” jest książką, która jest na tyle unikatowa, że musi się znaleźć na naszej bibliotecznej półeczce 🙂 Richard Thaler, jeden z twórców ekonomii behawioralnej i zdobywca Nagrody Nobla z 2017 roku, opowiada o tym, jak powstała i jak wyglądały początki tej dziedziny nauki.

Książkę rekomendowałabym osobom, które są naprawdę wkręcone w tematykę ekonomii behawioralnej – na tyle, aby interesowało je, jak to się wszystko zaczęło. Jeśli to brzmi jak Ty, to jest to świetna lektura, a szczególnie jej pierwsza połowa, w której Thaler opisuje to, jak poznał Kahemana i Tversky’ego i jak razem walczyli o przetrwanie behawioralnego podejścia do ekonomii, atakowani przez klasycznych ekonomistów.

Druga część książki opowiada o badaniach Thalera nad efektem posiadania, księgowaniem umysłowym i innymi błędami poznawczymi.

Muszę uprzedzić, że książka momentami jest nieznośna (a może po prostu śmieszna). Odbiera się wrażenie, że Thaler napisał ją tylko po to, aby dać znać całemu światu, że jemu też należy się Nagroda Nobla… I udało mu się, bo w 2017 roku, półtora roku po opublikowaniu książki, w końcu ją dostał.

Wszystkie błędy poznawcze świata

Błędy poznawcze, zwane potocznie pułapkami myślenia, to „mięso” ekonomii behawioralnej. Niestety jest to jeszcze na tyle młoda dziedzina nauki (a my ludzie jesteśmy na tyle skomplikowani), że nie ma jednej, obowiązującej teorii. Fajnie byłoby móc Wam powiedzieć, że jeśli chcecie zmienić zachowanie X, to musicie zrobić A, następnie B, a potem C, ale niestety za mało jeszcze wiemy.

Dlatego tak przydatne są karty Zrozum Rozum, na których znajdziecie 40 różnych narzędzi zmiany zachowań (#bezwstydnepromo). Ale nie o swojej twórczości chciałam Wam dzisiaj opowiedzieć 😉

Tym z Was, którzy są zainteresowani nie tylko praktycznym zastosowaniem wiedzy behawioralnej do zmiany zachowań, ale też lepszym zrozumieniem tego, co tam się pod naszą mózgo-maską dzieje, polecam infografikę przygotowaną przez designhacks.co na podstawie listy błędów poznawczych dostępnej na Wikipedii. Znajdziecie na niej „wszystkie błędy poznawcze świata”, usystematyzowane w sposób, który pozwala zrozumieć lepiej, jakie skróty myślowe stosujemy i w jakich obszarach nasze umysły mogą nie myśleć do końca racjonalnie.

Jak rozmawiać z fanatykiem? O tym, kiedy fakty robią z nas ślepców i jak prowadzić rozmowy na kontrowersyjne tematy

Obserwując, co się dzieje na świecie, mam wrażenie, że z roku na rok jesteśmy bardziej podzieleni i pojawia się coraz więcej tematów, na które nie jesteśmy w stanie spokojnie, racjonalnie porozmawiać – bez atakowania, bycia atakowanym, osądzania lub rolowania oczu i pukania się w głowę. Aborcja. Ocieplenie globalne. Uchodźcy. Szczepienie dzieci. Dieta bezglutenowa.

Skąd się bierze nasz fanatyzm? Jak rozmawiać z ludźmi, którzy mają skrajnie silnie i skrajnie inne opinie od naszych?

Czytaj dalej

Potęga irracjonalności. Ukryte siły, które wpływają na nasze decyzje

Jest! Nareszcie powróciła na polski rynek, w nowym, rozszerzonym wydaniu!

Potęga Irracjonalności” to jedna z kilku najlepszych lektur (razem z „Pułapkami myślenia” oraz „Zaletami irracjonalności”) dla osób, które chcą się zapoznać z zagadnieniami ekonomii behawioralnej. Dan Ariely opisuje najważniejsze błędy poznawcze, jakie popełniamy oraz jak emocje, normy społeczne i inne (często) nieświadome mechanizmy decyzyjne sterują naszym zachowaniem.

Czytaj dalej

Ekonomia behawioralna na co dzień, czyli co robią ekonomiści behawioralni, aby lepiej żyć

My ekonomiści behawioralni głównie badamy, rozmawiamy i prawimy o tym, jak zmieniać zachowania innych ludzi na lepsze. A co z nami samymi?

Jakiś czas temu zapytałam jednego z profesorów z mojego uniwersytetu, czy znajomość ekonomii behawioralnej wpłynęła na to, co i jak on robi na co dzień. Oczywiście. Od tego czasu zbieram odpowiedzi innych i spisuję zmiany, jakie zaobserwowałam u siebie.

Jesteście ciekawi, jak praktycznie wykorzystywać wiedzę behawioralną na co dzień?

Czytaj dalej

Zostawcie ludzi z Radomia, czyli o behawioralnej bezsensowności badań fokusowych

Ulubione badania marketerów. Bestseller w świecie badań decyzji konsumenckich.

Sześć do ośmiu osób w sali. Moderator. Lustro weneckie, a za nim kilku przedstawicieli działu marketingu i dużo jedzenia. Kilka grup w dużych miastach, kilka grup w mniejszych miejscowościach. Najlepiej w Radomiu, bo jest blisko Warszawy. Dwie godziny rozmów. Jedna technika projekcyjna. Dużo dobrych insightów i lepsze zrozumienie tego, jak konsumenci podejmują decyzje. Nowe kierunki dla rozwoju produktów, usług i strategii.

Zogniskowane wywiady grupowe. Focus group interviews.

Wszyscy wiemy, co jest w nich dobrego. Zatem dzisiaj o tym, dlaczego czasami nie ma sensu ich robić i o błędności wniosków, jakie z nich wyciągamy, szczególnie w kontekście zrozumienia motywacji i preferencji ludzi.

Czytaj dalej

Top 5: Książki o ekonomii behawioralnej na długi weekend i wakacje

Często trafiają do mnie pytania od Was o to, jakie książki z ekonomii behawioralnej polecam. Odsyłam Was zazwyczaj do Biblioteki, bo po to ona tu jest: żeby można było zorientować się, co fajnego jest na rynku i wybrać coś dla siebie.

Świetnym, pewnie najlepszym, pierwszym krokiem do świata behawioralnego są „Pułapki myślenia” Daniela Kahnemana, ale sporo osób się skarży, że książka ta jest dość trudna. Przed nami długi weekend, zaraz potem wakacje, więc nie ma co się męczyć.

Poniżej zatem lista top 5 książek o ekonomii behawioralnej, napisanych lekkim językiem, których czytanie to sama przyjemność.

Czytaj dalej