Dzisiejszy post jest, wyjątkowo, nieco oddalony od tematyki stricte związanej z ekonomią behawioralną, ale przecież nie samymi pułapkami myślenia człowiek życie. Wciąż obowiązuje natomiast zasada, którą kieruję się w wyborze tematów – wszystko, co trafia na bloga, wywodzi się z rzetelnych i (mam nadzieję) ciekawych badań. Amerykańcy naukowcy udowodnili.

Kilka lat temu na łamach Harvard Business Review pojawił się artykuł, w którym Heidi Grant opisała badanie dotyczące zasad, jakimi kierują się ludzie sukcesu. W efekcie jej badań powstała lista dziewięciu zasad, które mogą pomóc odnieść sukces. Zasad, które pomagają być efektywnym w pracy i życiu, dzięki czemu może będziemy mieli więcej czasu dla przyjaciół, rodziny, na czytanie książek i relask. I, co najważniejsze, dzięki czemu będziemy bardziej zadowoleni z siebie i życia. Tak definiuję sukces.

Kto, zatem, odnosi sukces? Ludzie, którzy na niego pracują.

#1: Bądź wytrwały.

Wytrwałość to chęć ustalania długoterminowych celów i konsekwentne dążenie do nich, nawet w obliczu trudności. Systematyczność i konsekwencja są kluczem do odniesienia sukcesu. Rób swoje, systematycznie. Rób swoje, konsekwentnie. Nie czekaj na inspirację, na lepszy moment. Nie porównuj się z innymi, którzy są dalej na drodze od Ciebie. Każdy z nas słyszał historie o tym, co naprawdę stoi za sukcesem „z dnia na dzień”. Ciekawe, że zazwyczaj okazuje się, iż autorzy takiego suckesu pracowali ciężko i „bez efektów” dekadę, po mału budując swoją pozycję. Zacznij tu, gdzie jesteś i rób coś małego, ale codziennie. 

#2: Wiedz, ile Ci zostało.

Osiągnięcie celu wymaga szczerego i regularnego monitorowania postępu. Jeśli nie wiesz, jak Ci idzie, to nie będziesz wiedzieć, czy i jak zmienić swoje zachowanie i plan działań, aby dojść tam, gdzie chcesz. Ba, może się w ogóle okazać, że nie idziesz tam, gdzie chcesz… Aby odnieść sukces, sprawdzaj, gdzie jesteś. Rób to często.

#3: Bądź konkretny.

Kiedy postawisz sobie cel, postaraj się być jak najbardziej konkretny. „Zrzucić 3 kg” jest lepszym celem niż „schudnąć”, ponieważ daje jasne wyobrażenie o tym, jak wygląda sukces. Tak by Ci powiedziała autorka tych dziewięciu zasad i wielu managerów, biznesmenów i konsultantów, lecz nie ekonomiści behawioralni.

Ustając cele, zdefiniuj je przez pryzmat konkretnych zachowań. Jak zrzucisz trzy kilogramy? Jakie zachowania będą konieczne, aby to zrobić? Może konieczne będzie chodzenie na siłownię trzy razy w tygodniu, nie jedzenie cukru i zaczynanie każdego dnia od wysokobiałkowego śniadania. Zrób listę wszystkich potrzebnych zachowań i każde z nich ubierz w konkretny, mierzalny cel.

Ustalenie celów-zachowań ułatwi Ci osiągnięcie sukcesu. Jak wiemy, realizowanie celów wymaga samokontroli, która jest limitowanym zasobem. Im mniej będziesz musiał myśleć o tym, co każdego dnia robić, tym mniej zasobów niepotrzebnie zmarnujesz i więcej zostanie Ci na podążanie za celem.

#4: Wykorzystuj dobrze czas.

Bycie zajętym jest chorobą naszej kultury. Będąc ciągle zajętym, tracisz mnóstwo możliwości, aby zauważyć okazje, które mogą Ci pomóc odnieść sukces. Planuj każdy tydzień tak, aby było w nim miejsce na rzeczy, które mogą Cię zainspirować; które mogą stać się okazją do poznania kogoś ciekawego; które mogą pomóc Ci się czegoś nowego nauczyć; które pomogą Ci mieć takie życie i być taką osobą, do jakiej aspirujesz.

Aby wykorzystywać dobrze czas, zdecyduj z góry, kiedy i gdzie podejmiesz każde działanie, jakiego chcesz się podjąć. Bądź jak najbardziej konkretny. Ekonomia behawioralna sugeruje, aby opracowywać takie plany w formacie „Jeśli A, to B.”. „Jeśli jest poniedziałek lub czwartek 7:00, to zrobię pół godziny jogi w domu, a jeśli jest niedziela 10:00, to pójdę pobiegać i przebiegnę 5 km.”. Tego rodzaju planowanie pomoże Twojemu mózgowi zapamiętać, aby robić to, co przybliży Cię do sukcesu.

#5: Skup się na rzeczach, które chcesz zrobić, a nie na tych, których chcesz uniknąć.

Nie myśl o białym niedźwiedziu! Każdy już chyba zna ten przykład. Nasz umysł nie umie czegoś nie robić. Umie za to, wspierany przez nieświadomość, szukać rozwiązań i szans na to, aby robić to, czego od niego chcemy.

Chcesz zrzucić wagę, rzucić palenie lub przestać być negatywną osobą? Przedefiniuj te cele tak, aby były one pozytywne. Jakimi nawykami chcesz je zastąpić?

#6: Buduj swój mięsień silnej woli.

Samokontrola jest kluczem do osiągania celów – nawet tych, które na pierwszy rzut oka niewiele wydają się mieć z nią wspólnego. Osiąganie celów wymaga systematyczności i konsekwencji, a te z kolei wymagają długoterminowej pracy, czyli też radzenia sobie z rozproszeniem uwagi. Jeśli zatem chcesz być efektywny w codziennym życiu, pracuj – regularnie – nad budowaniem silnej woli. Ćwiczenia mogą dotyczyć obszarów związanych z Twoimi celami, a mogą być zupełnie niezależnie. Co by to nie było, wkomponuj je w swój plan dnia i tygodnia tak, aby stały się jego integralną częścią. Twoje przyszłe ja Ci za to podziękuje.

#7: Skup się na tym, aby być coraz lepszym, a nie tylko na tym, aby być w czymś dobrym.

Rozmawiając z ludźmi i pracując z klientami coachingowymi odbieram wrażenie, że wiele osób uważa, iż ich silne i słabe strony, osobowość, emocje, dialog wewnętrzny czy wygląd są raz na zawsze dane i jakimi się rodzimy, takimi umieramy. Słyszeliście o neuroplastyczności?

Wieloletni dorobek naukowy z psychologii, zarządzania, nauk o mózgu i układzie nerwowym i wielu innych obszarów jasno pokazują: nasze umiejętności, zachowania i nawyki są plastyczne i podane na zmiany. Ludzie, których celem jest rozwój i stawanie się lepszym (oraz którzy mają tzw. nastawienie osoby początkującej), a nie bycie dobrym lub mistrzem, częściej podejmują się nowych wyzwań, trudnych zadań, a tym samym więcej w życiu osiągają i są z niego bardziej zadowoleni.

#8: Bądź realnym optymistą.

Bycie ślepym optymistą (i durne, jeśli mogę być szczera, aut0-konfirmacje) nikomu nic dobrego jeszcze nie przyniosło. Badania pokazują, że myślenie, iż rzeczy przyjdą do Ciebie same i że będzie łatwo, pozostawia ludzi źle przygotowanych na to, co ich czeka na drodze do osiągania sukcesów i znacznie zwiększa szanse na niepowodzenie. Tak, myśl pozytywnie i wierz, że robisz to, co powinieneś i odniesiesz sukces. Równocześnie, jednak bądź świadom(a) tego, że czeka Cię wiele wyzwań i problemów na drodze do sukcesu. Osoby, które są ślepymi optymistami i zakładają same pozytywne scenariusze, zazwyczaj zbyt daleko nie zachodzą, bo gdy tylko pojawia się pierwsza przeszkoda, rzucają wszystko. W końcu nie tak miało być i nie są na to – ani mentalnie, ani strategicznie, ani operacyjnie – przygotowane.

#9: Nie kuś losu.